HISTORIE Z LAMUSA Mieszkańcy Przemyśl i jego okolic wobec powstania styczniowego 1863 roku Powstanie styczniowe choć zakończyło się ono tragicznie, to uwidoczniło wspólną antyzaborczą postawę Polaków oraz umocniło świadomość narodową we wszystkich trzech zaborach. Wśród innych, również mieszkańcy Galicji nie pozostali bierni wobec powstania. Adam Sapieha (1828-1903), który stanął na czele Komitetu Obywatelskiego…
HISTORIE Z LAMUSA Towarzystwo Zaliczkowo-Rolne w Przemyślu – instytucja, która sprzeciwiła się lichwiarskim praktykom * MARCIN DUMA [Wśród wielu zabytkowych kamienic jakie spotkać możemy na terenie miasta, budynek stojący u zbiegu ulic Dworskiego i Mickiewicza jest kojarzony chyba przez wszystkich.] Ten okazały i reprezentacyjny gmach o późnorenesansowej fasadzie zdobionej rzeźbami z 1894 roku projektu…
Historie z lamusa Równi i równiejsi ze starego cmentarza w Przemyślu* O historii starego cmentarza na przemyskim Lwowskim Przedmieściu pisaliśmy już jakiś czas temu. Dzisiaj przypominamy tekst Pana Augusta Fenczaka, który uzupełnia tamten artykuł o kilka szczegółów wcześniej pominiętych. Poza wartościami faktograficznymi wymowa obywdu tekstów jest podobna; nie mamy co liczyć na równość nawet po…
HISTORIE Z LAMUSA Jak to z pocztą w Przemyślu kiedyś bywało czyli od „Ordynacyi” po wiek XX W dawnej Rzeczypospolitej funkcjonowały dwa rodzaje urządzeń pocztowych. Była więc poczta powszechna, która służyła przede wszystkim ekspedycji korespondencji państwowej oraz tak zwane „poczty partykularne” czyli prywatne, zakładane przez województwa, ziemie i miasta mające na celu realizację usług na…
Historie z lamusa / Tematy ukraińskie Z Przemyśla do Lwowa czyli jak przemyski dentysta stał się znanym fotografem Stefan Dmochowski, o którym traktuje dzisiejszy post, był nie tylko pierwszym ukraińskim dentystą w Przemyślu, ale również należał do grona najznamienitszych fotografów w Galicji. Jego pasja do fotografii rozpoczęła się w 1893 roku, kiedy to zakupił za…
Historie z lamusa Cmentarz na Lwowskim Przedmieściu albo jak zniknęły stare pochówki W tym roku Dzień Wszystkich Świętych, będzie z pewnością inny niż dotychczas. Zapewne nie pójdziemy tak licznie na cmentarze zapalić świece na grobach najbliższych. Nie dlatego, że o nich nie pamiętamy. Być może wprowadzone ograniczenia sprawią, że przez chwilę pomyślimy o samych cmentarzach,…
Historie z lamusa „Z życia Rusinów w Galicyi” czyli trzy relacje prasy krakowskiej z miasta Przemyśla „Jeżeli pierwszem przykazaniem mądrości jest, jak powiedział mędrzec grecki: „poznaj samego siebie” – to drugiem napewno: „poznaj innych”. Poznanie siebie i poznanie innych składa się na sumę znajomości świata, a tem samem umiejętności życia na nim. Tyczy się to…
Historie z lamusa Przemyski zlot Sokołów z 1906 roku albo nocny raut dla kilkuset osób W życiu przemyskiego „Sokoła”, który został założony w 1885 roku, odnotować można w ciągu pierwszych 25 lat jego istnienia, kilka znaczących wydarzeń, które skrzętnie odnotowała nie tylko prasa lokalna ale i krajowa. Poświęcenia sokolego sztandaru, wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę…
Historie z lamusa Katastrofy kolejowe czyli kilka przypadków z okolic Przemyśla Choć podróż koleją zdawała się zawsze być dość bezpieczną, to jednak katastrofy kolejowe zdarzały się zarówno początkiem XX wieku, jak i później. Na szczęście – w pierwszych kilkunastu latach ubiegłego wieku – katastrofy, które się zdarzały w okolicach Przemyśla dotyczyły głównie pociągów towarowych. Wszystkie…
HISTORIE Z LAMUSA O poświeceniu cmentarza wojennego na Lipowicy oraz o tym, jak stał się „ohydą najokropniejszą” Ponad sto lat temu, 1 listopada 1916 roku, została poświęcona przez c.k. biskupa polowego Emeryka Bjelika nekropolia na Lipowicy. Jeszcze trzy lata wcześniej na pustych lipowickich polach „wiatr jeno dął jesienią po wzgórzach unosząc liść spadłe z drzew…